Genele baktığımızda görürürüz ki, insanlar genelde yanlış düşünürler! Kurdukları mantıkların, yaptıkları önermelerin doğru olmasını pek beklememek gerekir. Hiç değilse, bunların öyle ya da böyle bir noktada gerçeklikten uzak, abartılmış ve çarpıtılmış olması kaçınılmazdır. İnsanların tamamen doğru düşüncelere sahip olmasının günümüz humanoid beynine bakınca imkansız olduğu açıktır. Bir konu üzerine düşünürken, hakkında yeterince bilmediğim bir şeyle karşılaşmam oldukça yüksek ihtimallidir, değil mi? Mesela bugün Kontrol Mühendisliği hakkında bazı sorular üzerine düşündüm. Kontrol Teorisi, yapay zekanın ilkel hali mi, ben matematiği mi fiziği mi daha çok seviyorum, Kontrol Mühendisliğinde Fizik ağırlıklı işler yok mudur, gibi. Bunlar, kendimi bir alana yönlendirirken sormam gereken gayet mantıklı, güzel sorular. Ancak burada bir sıkıntı var: Ben bu soruları sorduğumda, içimden “Lanet olsun, yanlış bölümü mü seçtin Emin!” diyen, beni stresli bir duruma sokan bir ses duyuyorum. Oysa ki,
- Bu cümleyi kurmak için yeterli veriye ve deneyime sahip olmadığımızın farkındayız. Ondan ayrı,
- Kendimizi halihazırda bir şeyle kısıtlamadığımızın, Kontrol Mühendisliğinin dahi kendi içinde yönelebileceğim birçok alanının olduğunun farkındayız.
- Bu bölümü seçerken yeterince araştırma yaptığımın ve isteyerek seçtiğimin farkındayız.
- Bu bölümü seçmiş olmam bir hata olmuş ise de, bunu düzeltmenin imkansız olmadığının da farkındayız.
Bu liste böyle uzayıp gider. Bunların hepsinin farkında olsam dahi içimden bir “özgüvensizlik”, beni bunları düşünerek sonsuz bir döngüye sokmak için oldukça kararlı duruyor.
Bu noktada yeterince bilgiye sahip olmadığımız konularda nasıl davranmamız gerektiğini görüyoruz. Bu konularda şunu söylemek gerekir:
“Ben, bu bilgiyi öğrenmek için elimden geleni yapacağım. Ancak şuna söz veriyorum ki, bu süreçte abartılı, yobaz düşüncelerden uzaklaşacak, elimdekilerle en makul yorumu yapacağım. Doğru bilgiye ulaşıp bir karar verdiğimde de mutlu ve gururlu olacağım!
Ayrıca, bu konularda elimdeki verileri, yorumlarımı biriktirmek için bir sayfa yapabilirim: On Finding the Truth
